CUMALIKIZIK

Cumalıkızık, 700 yıllık bir tarihi olan, son yıllardaki araştırmalar dışında yeterince ilgi gösterilmeyen, Uludağ eteklerine kurulmuş beş kızık köyünden biridir. Kızık adı, Uludağ’ın etekleri ve vadiler arasında kalan köy
lere verilmiştir. Cumalıkızık Köyü’nün adının verilmesiyle ilgili iki söylenti bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, Kızık köylerinin birbirine çok yakın olmasından dolayı Cuma namazlarının birlikte kılındığı köy olması, ikincisi ise Osman Bey’in Cumalıkızık Köyü’nü bir Cuma günü kurmuş olmasıdır. Ama şunu da belirtmek gerekir ki köylüler arasında birinci söylenti çok daha yaygındır.

Cumalıkızık’ın kuruluşu 1300’lü yıllara denk gelmesine rağmen Osmanlı mimarisini yansıtan günümüzdeki en güzel örneklerden biridir. Cumalıkızık’ın kaldırımları yoktur ve yolları taştandır. Sokakları en fazla bir at arabasının sığacağı genişliktedir. Evleri iç içedir ve aralarında geçitler vardır. Hatta bazı söylentilere göre eski zamanlarda saldırılar olduğunda halk, evler arasında geçiş yaparak kendilerini korurlardı.

Daracık sokakları arasında en meşhur sokağı Cin Aralığıdır. Bu mistik isimli sokağın adının verilmesi şu şekilde anlatılır. Köy, Yunan ordusu tarafından işgal altındadır. Dağda bulunan eşkıyalar köylülerden haber beklerler. Köylüler ise Cin Aralığı’ndan geçerek eşkıyalara haber verirler. Yunan askerler çıkmaz sokak gibi görünen bu aralıkta köylüleri göremeyince lanetli olduğunu düşünür, geri döner ve eşkıyalar tarafından gafil avlanırlar.

Bir diğer önemli yeri ise Cumalıkızık Etnografya Müzesi’dir. Bu müzeye eşyalar halk tarafından bağışlanmıştır. Hatta bu müzede Orhan Bey’in köy vermiş olduğu bir berat bulunmaktadır. Bu eşyalar eski zamanlarda köylülerin kullandığı eşyalardır.

Osmanlı mimarisi ilginizi çekiyorsa bir müzeye gitmenize gerek yok. Tarihi soluyan bir köye, Cumalıkızık’a gitmelisiniz. Yerli ve yabancı turistlerin akın ettiği bu şirin köye tur firmaları da Anadolu turlarında yer vermektedir.

Kerpiç ve kestane ağaçlarından yapılmış evlerin, demir dövme kapı tokmak gıcırtılarıyla, çift kanatlı yüksek kapılarını aralayan ve size fısıldarcasına seslenen teyzelerden korkmayın. Onlar, avlularına koydukları bir iki masa ve ikişer üçer sandalyede sizlere, sıcacık gözlemelerini sunmak isteyen köylülerdir. Cumalıkızık’a gittiğinizde mutlaka gözleme de yemelisiniz. Havasından, suyundan belki de köyün buram buram tarih kokusundandır bu farklı lezzetin sebebi.


Bursa’nın yaklaşık 10 km. doğusunda bulunan bu köye mutlaka yolunuzu düşürün. Cumalıkızık Köyü’ne Bursa’ya ulaştığınızda eskiden Santral Garaj, simdi ise Kent Meydanı olan duraktan Cumalıkızık tabelalı minibüslerle ulaşabilirsiniz.

Latif ALSANCAK

latif@alaca.biz